شبهه: چرا پیامبر اسلام یکی از همسرانش به نام سوده را به سبب اینکه پیر شده بود، طلاق دادند؟!

توضیح شبهه:

ايراد گرفته‌­اند که چرا پیامبر (ﷺ‌) مادر مومنان سودة (رضی الله عنها) را بعد اینکه سال‌­خورده شد، طلاق دادند؟.

و به اشتباه استدلال می‌کنند به حدیثی که در (صحیح بخاری و صحیح مسلم) از هشام پسر عروة از پدرش از عائشة (رضی الله عنها) روایت شده که گفته است: «چون که سودة دختر زمعة به کهن‌­سالی رسید نوبتش را به عائشة (رضی الله عنها) بخشید و پیامبر(صلی الله علیه وسلم) نوبت سودة(رضی الله عنها) را نیز نزد عائشة(رضی الله عنها) سپری می‌کردند».

و در صحیح بخاری از عروة روایت شده که گفته است: «هنگامی که الله متعال درباره سودة (رضی الله عنها) و همتایانش فرمود:

«وَإِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِنْ بَعْلِهَا نُشُوزًا أَوْ إِعْرَاضًا فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَا أَنْ يُصْلِحَا بَيْنَهُمَا صُلْحًا وَالصُّلْحُ خَيْرٌ وَأُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَإِنْ تُحْسِنُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا» (النساء/128).

«و هرگاه زنی از شوهرش بيم بدرفتاری يا روی‌­گردانی را داشته باشد، بر آنان گناهی نيست که ميان خود آشتی و صفا برقرار کنند، و صلح و آشتی بهتر است. (ولی) انسان‌­ها با بخل سرشته‌­اند، و اگر نيکوکاری کنيد و پرهيزگار باشيد پس همانا خداوند به آنچه می­‌کنيد آگاه است».

زمانی­که سودة سال‌­خورده شده و بیم داشت که مبادا پیامبر (ﷺ‌) رهایش نماید، و محبت و منزلت عائشه(رضی الله عنها) را نزد پیامبر(ﷺ‌) می‌دانست به اين سبب نوبتش را به عائشه (رضی الله عنها) بخشید و پیامبر(ﷺ‌) پذیرفتند.

پاسخ:

ستايش از آن خداست و درود و سلام بر فرستاده‌­اش محمد(ﷺ‌)، از اساس پیوند ازدواج پیامبر(ﷺ‌) با سودة(رضی الله عنها) بر مبنای مهربانی و دلسوزی پیامبر(ﷺ‌) بود و ایشان میلی به ازدواج با او نداشتند.

پیامبر(ﷺ‌) وقتی با سوده(رضی الله عنها) ازدواج کردند که وی به سن 63 سالگی قرار داشت.

سوده(رضی الله عنها) همراه با همسرش اسلام آوردند و اذیت مشرکین قریش موجب این شد که رهسپار راه حبشه شوند و بعد بازگشت از حبشه همسر وی وفات نمود.

نزدیکانش که هنوز مشرک بودند بار دیگر به اذیتش پرداختند. پیامبر(ﷺ‌) برای این‌که حامی و پشتیبانش باشد با او ازدواج کرد.

هنگامی‌که پا به­ سن گذاشت و  به پیری رسید و برای پیامبر(ﷺ‌) دشوار بود که حقوقش را ادا کنند، بنابراین قصد کردند که طلاقش دهند مبادا که حقوقش پایمال شود و وی بلاتکلیف باشد (و تا بی‌خردان زمان ما نیایند و بگویند که پیامبر(ﷺ‌) در بین همسرانش عدالت نداشت!).

سوده(رضی الله عنها) گفت: «همانا من پیر شده‌ و نیازی به مردان ندارم ولی ‌می‌خواهم روز قیامت در زمره همسران شما برانگیخته شوم».

سپس الله متعال این آیه مبارکه را نازل کرد:

«وَإِنِ امْرَأَةٌ خَافَتْ مِنْ بَعْلِهَا نُشُوزًا أَوْ إِعْرَاضًا فَلَا جُنَاحَ عَلَيْهِمَا أَنْ يُصْلِحَا بَيْنَهُمَا صُلْحًا وَالصُّلْحُ خَيْرٌ وَأُحْضِرَتِ الْأَنْفُسُ الشُّحَّ وَإِنْ تُحْسِنُوا وَتَتَّقُوا فَإِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا» (النساء/128).

«و هرگاه زنی از شوهرش بيم بدرفتاری يا روی‌­گردانی را داشته باشد، بر آنان گناهی نيست که ميان خود آشتی و صفا برقرار کنند، و صلح و آشتی بهتر است. (ولی) انسان­‌ها با بخل سرشته­‌اند، و اگر نيکوکاری کنيد و پرهيزگار باشيد پس همانا خداوند به آنچه می‌­کنيد آگاه است».

اين آیه‌­ی مبارکه برای ما می‌آموزد: «زن اگر  بیم این را داشت که مبادا شوهرش از او متنفر و روی‌­گردان شود می­‌تواند بعضی از حقوقش را همانند: خوراک، پوشاک و یا همبستری را مطالبه نکند؛ و مرد هم حق دارد بپذیرد و گناهی بر او نیست».

بنابراین پیوند پیامبر(ﷺ‌) با سودة(رضی الله عنها) باقی ماند و با وی رفتار نیکی داشتند.

نظرات بسته شده است.